ΠΑΡΑΔΟΞΟ: Η εντατική αντιυπερτασική θεραπεία μειώνει τον κίνδυνο ορθοστατικής υπότασης

Η ορθοστατική υπόταση δεν πρέπει να θεωρείται ως λόγος για την αποφυγή ή την αποκλιμάκωση της αντιυπερτασικής θεραπείας, σύμφωνα με τους συγγραφείς μιας νέας συστηματικής ανασκόπησης των μελετών θεραπείας υπέρτασης.

Οι ερευνητές εξέτασαν τις μελέτες ενηλίκων με υπέρταση στις οποίες μετρήθηκε η αρτηριακή πίεση στην καθιστή και όρθια θέση για τη διαπίστωση ορθοστατικής υπότασης. Συμπεριλήφθηκαν τυχαιοποιημένες μελέτες θεραπείας υπέρτασης οι οποίες περιελάμβαναν περισσότερους από 500 ενήλικες με υπέρταση ή αυξημένη αρτηριακή πίεση και διήρκεσαν έξι μήνες ή περισσότερο. Το πρωτογενές καταληκτικό σημείο ήταν η ορθοστατική υπόταση, η οποία ορίστηκε ως μείωση κατά 20 mm Hg ή περισσότερο της συστολικής αρτηριακής πίεσης ή 10 mm Hg ή περισσότερο της διαστολικής στην όρθια θέση. Τα ατομικά δεδομένα των ασθενών αναλύθηκαν επίσης για να προσδιοριστούν τα δημογραφικά χαρακτηριστικά ή οι σχετικές συννοσηρότητες. Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στις 10 Σεπτεμβρίου στο περιοδικό Annals of Internal Medicine και παρουσιάστηκαν στο συνέδριο για την υπέρταση του Αμερικανικού Καρδιολογικού Συλλόγου.

Πέντε μελέτες συνέκριναν υψηλότερους και χαμηλότερους στόχους θεραπείας της αρτηριακής πίεσης και περιελάμβαναν 18.466 συμμετέχοντες με 127.882 επισκέψεις παρακολούθησης. Η συστηματική ανασκόπηση διαπίστωσε χαμηλότερο κίνδυνο ορθοστατικής υπότασης με την εντατική θεραπεία (λόγος πιθανοτήτων 0,93, 95% CI, 0,86 – 0,99). Τα συνολικά ευρήματα και τα ευρήματα των υποομάδων δεν άλλαξαν στις αναλύσεις ευαισθησίας που περιλάμβαναν τέσσερις επιπλέον μελέτες με εικονικό φάρμακο. Οι χαμηλότεροι στόχοι αρτηριακής πίεσης συσχετίστηκαν με μικρότερο κίνδυνο ορθοστατικής υπότασης ανεξάρτητα από την ηλικία, την κατάσταση της υπότασης στην όρθια θέση ή την ύπαρξη ορθοστατικής υπότασης πριν από τη θεραπεία. Η ανασκόπηση διαπίστωσε ότι η εντατική θεραπεία μπορεί ακόμη και να βελτιώσει τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης σε ενήλικες με μόνιμη ορθοστατική υπόταση.

Οι συγγραφείς της ανασκόπησης επισημαίνουν ότι αυτά τα ευρήματα είναι σημαντικά επειδή οι τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες του  Αμερικανικού Καρδιολογικού Συλλόγου για την αντιμετώπιση της αρτηριακής πίεσης συνιστούν έλεγχο για ορθοστατική υπόταση πριν από την έναρξη αντιυπερτασικής θεραπείας ή σε ενήλικες που είναι ήδη σε αγωγή, ειδικά στους ηλικιωμένους όπου η ορθοστατική υπόταση είναι συχνότερη. Αυτή η μελέτη υποδηλώνει ότι δεν απαιτείται έλεγχος ούτε προσαρμογή των φαρμάκων πριν από τη θεραπεία της υπέρτασης. Αν και μεμονωμένοι ασθενείς μπορεί να έχουν μοναδικές αντιδράσεις σε ορισμένα φάρμακα, που απαιτούν αλλαγές στη θεραπεία, τα ευρήματα της ανακόπησης υποστηρίζουν ότι η ορθοστατική υπόταση δεν πρέπει να αποτελεί λόγο τιτλοποίησης ή διακοπής της αντιυπερτασικής θεραπείας, ανέφεραν οι συγγραφείς.

Τα ευρήματα της ανασκόπησης αυτής μπορεί να φαίνονται αντίθετα με την κλινική εμπειρία, επειδή πολλοί κλινικοί γιατροί έχουν παρατηρήσει υπόταση, συγκοπτικά επεισόδια και πτώσεις κατά τη θεραπεία των υπερτασικών ασθενών τους. Αυτή η παρατήρηση μπορεί να οφείλεται στις οξείες επιδράσεις της αντιυπερτασικής θεραπείας πριν να δοθεί ο χρόνος προσαρμογής σε ορισμένους σημαντικούς ρυθμιστικούς μηχανισμούς της αρτηριακής πίεσης, όπως είναι η ευαισθησία των τασεοϋποδοχέων, η αρτηριακή σκληρία, η διαστολική πλήρωση της αριστερής κοιλίας. Η μακροχρόνια θεραπεία της υπέρτασης έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει πολλούς από αυτούς τους μηχανισμούς, κάτι το οποίο μπορεί να εξηγεί το ευεργετικό αποτέλεσμα της θεραπείας που παρουσιάστηκε εδώ.

Βιβλιογραφία

Juraschek SP, et al. Effects of Intensive Blood Pressure Treatment on Orthostatic Hypotension. A Systematic Review and Individual Participant– based Meta-analysis. Ann Intern Med. doi:10.7326/M20-4298

About Ηρακλής Αβραμόπουλος 1386 Articles
Παθολόγος Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής Νοσοκομείο Υγεία ΙΑΤΡΕΙΟ Νεαπόλεως 9 15123 Μαρούσι 2106867060 2106838742 6944881577 avramopoulos(at)medweb(dot)gr