Οι παρακλίνιες εξετάσεις προκαλσιτονίνης και C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP) μπορούν να είναι πολύτιμα διαγνωστικά βοηθήματα.
Η ακριβής διάγνωση λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη όταν δεν υπάρχει απεικονιστική εξέταση. Οι παρακλίνιες (point-of-care) εξετάσεις αίματος για προκαλσιτονίνη και C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP), δυο δείκτες για βακτηριακή λοίμωξη και φλεγμονή, αντίστοιχα, μπορεί να βοηθήσουν στον αποκλεισμό της πνευμονίας και στην πρόληψη της υπερβολικής συνταγογράφησης αντιβιοτικών.
Ελβετοί ερευνητές τυχαιοποίησαν 60 πρακτικές πρωτοβάθμιας περίθαλψης (με 469 ασθενείς) για την αντιμετώπιση ασθενών με πιθανή πνευμονία (δηλ. οξύ βήχα και πυρετό για πάνω από 4 ημέρες, δύσπνοια, ταχύπνοια ή παθολογικά ευρήματα από την εξέταση των πνευμόνων) ως εξής: (1) συνήθης περίθαλψη, ( 2) αντιβιοτικά που συνιστώνται μόνο εάν το επίπεδο καλσιτονίνης στο ιατρείο ήταν> 0,25 μg/L, ή (3) αντιβιοτικά που συνιστώνται μόνο εάν το επίπεδο καλσιτονίνης στο ιατρείο ήταν> 0,25 μg/L και υπάρχουν στοιχεία πνευμονικής πύκνωσης στο υπερηχογράφημα ιατρείου. Στις 28 ημέρες μετά την αρχική εμφάνιση, οι ασθενείς οι οποίοι τυχαιοποιήθηκαν στη συνήθη περίθαλψη είχαν πολύ περισσότερες πιθανότητες να λάβουν συνταγές αντιβιοτικών από ό, τι εκείνοι οι οποίοι τυχαιοποιήθηκαν σε θεραπεία καθοδηγούμενη από καλσιτονίνη, με ή χωρίς υπέρηχο (70%, 40%και 41 % των ασθενών, αντίστοιχα). Ελάχιστες διαφορές παρατηρήθηκαν μεταξύ των ομάδων στη μέση διάρκεια των συμπτωμάτων ή την περιορισμένη δραστηριότητα.
Ολλανδοί ερευνητές τυχαιοποίησαν 11 γηροκομεία για τη θεραπεία 242 ασθενών με υποψίες λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού (μέση ηλικία 84 ετών) είτε με μέτρηση CRP ως προαιρετικό συστατικό της κλινικής αξιολόγησης είτε ως συνήθως (χωρίς χρήση CRP). Τα αντιβιοτικά συνταγογραφήθηκαν σημαντικά πιο συχνά στην ομάδα της συνήθους φροντίδας παρά στην ομάδα CRP (82% έναντι 54%). Τα αντιβιοτικά συνταγογραφούνταν συχνότερα με υψηλότερα επίπεδα CRP και σχεδόν πάντα συνταγογραφούνταν όταν η CRP ήταν > 60 mg/L. Τα ποσοστά νοσηλείας και θανάτου ήταν παρόμοια και στις δύο ομάδες.
Η υπερθεραπεία των αναπνευστικών συμπτωμάτων στις υπηρεσίες περίθαλψης – σχετικά λίγες από τις οποίες απαιτούν θεραπεία με αντιβιοτικά – συμβάλλει σημαντικά στην αντοχή στα αντιβιοτικά. Αυτές οι δύο πραγματιστικές, ανοικτές μελέτες υποδηλώνουν ότι οι παρακλίνιες εξετάσεις αίματος για κάποιους δείκτες μπορεί να είναι χρήσιμες για τον περιορισμό των αντιβιοτικών για αναπνευστικά προβλήματα.
Βιβιλιογραφία
Lhopitallier L et al. Procalcitonin and lung ultrasonography point-of-care testing to determine antibiotic prescription in patients with lower respiratory tract infection in primary care: Pragmatic cluster randomised trial. BMJ 2021 Sep 21; 374:n2132.
Boere TM et al. Effect of C reactive protein point-of-care testing on antibiotic prescribing for lower respiratory tract infections in nursing home residents: Cluster randomised controlled trial. BMJ 2021 Sep 21; 374:n2198.
