Ποιό είναι το φυσιολογικό βάρος σώματος;

Πολλοί άνθρωποι θέλουν να μάθουν την απάντηση σε αυτήν την ερώτηση: πόσο πρέπει να ζυγίζω; Ωστόσο, δεν υπάρχει ενιαίο ιδανικό βάρος για όλα τα άτομα.

Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και για τον καθορισμό του ιδανικού βάρους κάθε ατόμου παίζουν ρόλο διάφοροι παράγοντες. Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να είναι βιολογικοί, όπως η ηλικία, το ύψος και το φύλο, αλλά και ψυχικοί παράγοντες μπορεί να είναι εξίσου σημαντικοί.

Ένα άτομο μπορεί να ορίσει το ιδανικό του βάρος ως αυτό με το οποίο νιώθει πιο άνετα.

Ωστόσο, η διατήρηση ενός συγκεκριμένου βάρους μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ενός ατόμου να αναπτύξει μια σειρά από παθήσεις, όπως:

Παχυσαρκία, διαβήτης τύπου 2, υπέρταση, καρδιαγγειακά νοσήματα (CVD).

Ωστόσο, δεν θα αναπτύξουν προβλήματα υγείας όλα τα υπέρβαρα άτομα. Ωστόσο, σήμερα πιστεύουμε ότι ενώ αυτό το επιπλέον βάρος μπορεί να μην επηρεάζει αυτήν τη στιγμή την υγεία, οι δυσκολίες στη διαχείριση του βάρους θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε προβλήματα στο μέλλον.

Διαβάστε παρακάτω για να ανακαλύψετε τους διαφορετικούς τρόπους για να γνωρίζετε το ιδανικό βάρος ενός ατόμου.

Δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ – Body Mass Index BMI)

Ο ΔΜΣ είναι ένα απλό εργαλείο που μετρά το βάρος ενός ατόμου σε σχέση με το ύψος του. Ένας υπολογισμός του ΔΜΣ παρέχει έναν μόνο αριθμό, ο οποίος εμπίπτει στις ακόλουθες κατηγορίες:

  • Ένας ΔΜΣ μικρότερος από 18,5 σημαίνει ότι ένα άτομο είναι λιποβαρές.
  • Ένας ΔΜΣ μεταξύ 18,5 και 24,9 είναι ο ιδανικός.
  • Ένας ΔΜΣ μεταξύ 25 και 29,9 είναι υπέρβαρος.
  • Ένας ΔΜΣ πάνω από 30 υποδηλώνει παχυσαρκία.

Υπολογισμός δείκτη μάζας σώματος

Για τον υπολογισμό του ΔΜΣ, μπρέιτε να διαιρέσετε το βάρος σας σε κιλά δια του ύψους και αυτό στο τετράγωνο, δηλαδή Βάρος / (Ύψος)2 ή να χρησιμοποιήσετε την παρακάτω μηχανή:

ΔΜΣ με βάση την ηλικία

Η ηλικία δεν χρειάζεται για τον υπολογισμό του ΔΜΣ στους ενήλικες, αλλά χρειάζεται για τα παιδιά. Αυτό συμβαίνει γιατί μεγαλώνουν. Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) χρησιμοποιεί τόσο την ηλικία όσο και το φύλο στους υπολογισμούς του ΔΜΣ για άτομα ηλικίας 2-19 ετών.

Για τον υπολογισμό του ΔΜΣ ενός παιδιού, ένα άτομο μπορεί να χρησιμοποιήσει την αριθμομηχανή του CDC για παιδιά και εφήβους.

Τα διαγράμματα ΔΜΣ του CDC για παιδιά χρησιμοποιούν εκατοστημόρια που συγκρίνουν τις μετρήσεις με αγόρια και κορίτσια της ίδιας ηλικίας και φύλου.

Ποιο είναι το πρόβλημα με τον ΔΜΣ;

Ο ΔΜΣ είναι μια πολύ απλή μέτρηση. Αν και λαμβάνει υπόψη το ύψος, δεν λαμβάνει υπόψη παράγοντες όπως:

  • την περίμετρο μέσης ή ισχίου
  • την αναλογία ή την κατανομή του λίπους
  • την αναλογία της μυϊκής μάζας

Αυτοί οι παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν την υγεία. Για παράδειγμα, οι αθλητές υψηλών επιδόσεων τείνουν να είναι πολύ fit και έχουν λίγο σωματικό λίπος. Μπορεί να έχουν υψηλό ΔΜΣ επειδή έχουν μεγαλύτερη μυϊκή μάζα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ζυγίζουν πολύ για το ύψος τους.

Ένας άλλος περιορισμός του ΔΜΣ είναι ότι δεν κάνει διάκριση μεταξύ ατόμων διαφορετικών εθνοτήτων. Μελέτες έχουν δείξει ότι στον ίδιο ΔΜΣ, οι μη Ισπανόφωνοι λευκοί, οι μη Ισπανόφωνοι μαύροι και οι Μεξικανοί Αμερικανοί μπορεί να έχουν σημαντικά διαφορετικά επίπεδα σωματικού λίπους.

Αυτή η ανακρίβεια μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένη διάγνωση ή σε λανθασμένη εκτίμηση των παραγόντων κινδύνου μεταξύ των ατόμων.

Ο ΔΜΣ μπορεί να προσφέρει μια γενική ιδέα για το εάν ένα άτομο έχει μέτριο βάρος ή όχι και είναι χρήσιμο για τη μέτρηση των τάσεων στις πληθυσμιακές μελέτες.

Ωστόσο, δεν πρέπει να είναι το μόνο μέτρο για ένα άτομο για να αξιολογήσει εάν το βάρος του είναι ιδανικό.

Αναλογία μέσης-ισχίου (Wait to Hip Ratio – WHR)

Το WHR ενός ατόμου συγκρίνει το μέγεθος της μέσης του με αυτό των γοφών του. Ένα υψηλό WHR υποδεικνύει ότι ένα άτομο έχει υψηλότερα επίπεδα σπλαχνικού λίπους, το λίπος στην κοιλιακή κοιλότητα που περιβάλλει πολλά κύρια όργανα.

Έρευνες έχουν δείξει ότι τα άτομα με υψηλό WHR είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν καρδιαγγειακή νόσο και διαβήτη.

Όσο μεγαλύτερη είναι η μέτρηση της μέσης σε αναλογία με τους γοφούς, τόσο μεγαλύτερος είναι αυτός ο κίνδυνος. Για το λόγο αυτό, το WHR είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τον υπολογισμό του εάν ένα άτομο έχει μέτριο βάρος και μέγεθος.

Μέτρηση WHR

Για να υπολογίσει το WHR του, ένα άτομο θα πρέπει να μετρήσει την περίμετρο γύρω από τη μέση του στο πιο στενό μέρος, συνήθως ακριβώς πάνω από τον αφαλό. Στη συνέχεια, μπορεί να διαιρέσει αυτή τη μέτρηση με την περίμετρο του σώματος στο επίπεδο των ισχίων του.

Ποια η σημασία του;

Το βέλτιστο WHR διαφέρει μεταξύ των φύλων και των εθνοτήτων, σύμφωνα με μια παλαιότερη έκθεση του 2008 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

Η ύπαρξη υψηλού WHR μπορεί να θέσει τους ανθρώπους σε υψηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο και άλλες παθήσεις που συνδέονται με αυξημένο βάρος, όπως ο διαβήτης τύπου 2.

Ακολουθούν οι μέσες τιμές για τα WHR και οι συσχετίσεις τους με κινδύνους για την υγεία.

Κίνδυνος Άνδρες Γυναίκες
Χαμηλός Κάτω από 0,9 Κάτω από 0,8
Μέτριος 0,9 – 0,99 0,8 – 0,89
Υψηλός Πάνω από 1,0 Πάνω από 0,9

Αρκετές μελέτες έχουν συνδέσει την ύπαρξη υψηλού WHR με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Ωστόσο, όπως και με τον ΔΜΣ, το WHR έχει περιορισμούς. Για παράδειγμα, αυτή η μέτρηση δεν μετρά με ακρίβεια το συνολικό ποσοστό σωματικού λίπους ενός ατόμου ή την αναλογία μυών προς λίπος.

Αναλογία μέσης-ύψους

Η αναλογία μέσης προς ύψος (WtHR) είναι ένα άλλο εργαλείο που μπορεί να προβλέψει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, διαβήτη και συνολικής θνησιμότητας πιο αποτελεσματικά από τον ΔΜΣ.

Μέτρηση WtHR

Για τον υπολογισμό του WtHR, ένα άτομο πρέπει να διαιρέσει το μέγεθος της μέσης του με το ύψος του. Εάν το αποτέλεσμα είναι 0,5 ή λιγότερο, είναι πιθανό ότι έχει μέτριο βάρος.

Μια μελέτη του 2014 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένα WtHR 0,52 ή μεγαλύτερο αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο ενός ατόμου να αναπτύξει καρδιακά νοσήματα. Οι μετρήσεις που λαμβάνουν υπόψη το μέγεθος της μέσης μπορούν να είναι κατάλληλοι δείκτες των κινδύνων για την υγεία ενός ατόμου. Αυτό συμβαίνει επειδή το λίπος που συγκεντρώνεται γύρω από τη μέση του κορμού μπορεί να είναι επιβλαβές για την καρδιά, τα νεφρά και το συκώτι.

Ποσοστό σωματικού λίπους

Το ποσοστό σωματικού λίπους είναι το βάρος του λίπους ενός ατόμου διαιρούμενο με το συνολικό βάρος του. Αυτή η μέτρηση περιλαμβάνει τόσο το απαραίτητο όσο και το αποθηκευμένο λίπος ενός ατόμου.

Ένα άτομο χρειάζεται απαραίτητο λίπος για να επιβιώσει – είναι κρίσιμο για την ανάπτυξη του εγκεφάλου, του μυελού των οστών, των νεύρων και των μεμβρανών.

Το αποθηκευτικό λίπος είναι ο λιπώδης ιστός που προστατεύει τα εσωτερικά όργανα στο στήθος και την κοιλιά και το σώμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί εάν είναι απαραίτητο για ενέργεια.

Συστάσεις

Εκτός από τις κατά προσέγγιση οδηγίες για άνδρες και γυναίκες, το ιδανικό ποσοστό συνολικού λίπους μπορεί να εξαρτάται από τον σωματότυπο ή το επίπεδο δραστηριότητας ενός ατόμου.

Επίπεδο δραστηριότητας Άνδρας Γυναίκα
Αθλητής 6-13% 14-20%
Λεπτός όχι αθλητής 14-17% 21-24%
Αποδεκτός 18-24% 25-31%
Παχύσαρκος 25% και πάνω 32% και πάνω

Ένα υψηλό ποσοστό σωματικού λίπους μπορεί να υποδηλώνει μεγαλύτερο κίνδυνο για:

Διαβήτη
Καρδιακή νόσο
Αρτηριακή υπέρταση
Εγκεφαλικό επεισόδιο

Ο υπολογισμός του ποσοστού του σωματικού λίπους μπορεί να είναι ένας κατάλληλος τρόπος για τη μέτρηση του επιπέδου φυσικής κατάστασης ενός ατόμου, επειδή αντανακλά τη σύσταση του σώματός του, σε αντίθεση με τα ΔΜΣ, WHR και WtHR.

Πώς να μετρήσετε το σωματικό λίπος

Ο πιο συνηθισμένος τρόπος μέτρησης του ποσοστού σωματικού λίπους είναι η μέτρηση της πτυχής του δέρματος, για την οποία χρησιμοποιούνται ειδικα παχύμετρα για να τσιμπήσουν το δέρμα.

Γίνεται μέτρηση του ιστού στο μηρό, την κοιλιά και το στήθος για τους άνδρες ή το βραχίονα για τις γυναίκες.

Άλλα μέτρα περιλαμβάνουν:

υδροστατική μέτρηση σωματικού λίπους ή «υποβρύχια ζύγιση»
πυκνομετρία αέρα, η οποία μετρά τη μετατόπιση του αέρα
απορρόφηση ακτίνων Χ διπλής ενέργειας
ανάλυση βιοηλεκτρικής αντίστασης

Αν και κανένα από αυτά δεν μπορεί να δώσει ακριβή μέτρηση, οι εκτιμήσεις δίνουν κατά προσέγγιση μια αδρή εκτίμηση.

Συμπέρασμα

Ο ΔΜΣ, το WHR, το WtHR και το ποσοστό σωματικού λίπους είναι τέσσερις τρόποι εκτίμησης του βάρους.

Ο συνδυασμός τους μπορεί να είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποκτήσετε μια ακριβή ιδέα για το εάν ένα άτομο πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο διαχείρισης του βάρους του.

Οποιοσδήποτε ανησυχεί για το βάρος, το μέγεθος της μέσης ή τη σύσταση του σώματός του θα πρέπει να μιλήσει με έναν γιατρό ή διατροφολόγο που θα μπορέσει να τον συμβουλεύσει σχετικά με τις κατάλληλες επιλογές.

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι υπάρχει σχέση μεταξύ του υπερβολικού βάρους και του υψηλότερου κινδύνου για πολλές χρόνιες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη, της υπέρτασης και του μεταβολικού συνδρόμου.

Επιπλέον, η μεταφορά επιπλέον βάρους μπορεί να είναι δύσκολη για το σκελετικό σύστημα και τις αρθρώσεις και μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στην κινητική λειτουργία και τον έλεγχο της στάσης του σώματος.

Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι το επιπλέον σωματικό βάρος μπορεί να μειώσει τη μυϊκή δύναμη και την αντοχή, να παραμορφώσει τη στάση του ατόμου και να προκαλέσει δυσφορία με τις κανονικές κινήσεις του σώματος.

Για τους νέους, το υπερβολικό βάρος κατά τα στάδια ανάπτυξης της ανάπτυξης μπορεί να συμβάλει σε ασυνήθιστα κινητικά μοτίβα. Αυτό μπορεί να παραμείνει μέχρι την ενηλικίωση.

About Ηρακλής Αβραμόπουλος 1386 Articles
Παθολόγος Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής Νοσοκομείο Υγεία ΙΑΤΡΕΙΟ Νεαπόλεως 9 15123 Μαρούσι 2106867060 2106838742 6944881577 avramopoulos(at)medweb(dot)gr