Η παχυσαρκία είναι μια πολυπαραγοντική νόσος που αντιμετωπίζεται πιο αποτελεσματικά με μια πολυπαραγοντική προσέγγιση.
Ενώ τα προγράμματα απώλειας βάρους και οι διαφημίσεις συχνά ισχυρίζονται ότι προσφέρουν γρήγορες λύσεις, η επιτυχημένη αντιμετώπιση της παχυσαρκίας συνήθως δεν επιτυγχάνεται μέσω μιας μοναδικής στρατηγικής που ταιριάζει σε όλους. Αντίθετα, η μακροπρόθεσμη επιτυχία επιτυγχάνεται καλύτερα μέσω μιας προσέγγισης με επίκεντρο τον ασθενή που χρησιμοποιεί μια ποικιλία εξατομικευμένων προσεγγίσεων που βασίζονται σε τεκμήρια.
Όπως και με τη θεραπεία άλλων μεταβολικών νοσημάτων, η φαρμακευτική αγωγή κατά της παχυσαρκίας είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική θεραπευτική επιλογή στον αγώνα μας κατά της παχυσαρκίας. Τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας μπορεί να μειώσουν την πείνα, να αυξήσουν τον κορεσμό και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο τα θρεπτικά συστατικά υφίστανται γαστρεντερική απορρόφηση και μεταβολισμό. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα των φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας ποικίλλει ευρέως. Ως εκ τούτου, οι ασθενείς επιτυγχάνουν βέλτιστα οφέλη για την υγεία όταν τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας χρησιμοποιούνται ως συμπλήρωμα στην υγιεινή διατροφή, τη συνήθη σωματική δραστηριότητα και την ευνοϊκή τροποποίηση συμπεριφοράς.
Δεδομένης της ραγδαίας προόδου της έρευνας, είναι σημαντικό οι κλινικοί γιατροί να παραμένουν ενημερωμένοι για τα πιο πρόσφατα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας και τους συνδυασμούς φαρμακολογικών θεραπειών για να παρέχουν στους ασθενείς μια ολιστική κατανόηση των θεραπευτικών επιλογών που μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να επιτύχουν τους στόχους υγείας τους.
Μια επισκόπηση των φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας
Τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας ενδείκνυνται γενικά για ενήλικες με ΔΜΣ 30 kg/m2 ή μεγαλύτερο ή ενήλικες με ΔΜΣ 27 kg/m2 ή περισσότερο και με δυσμενείς συνέπειες της παχυσαρκίας, όπως διαβήτη τύπου 2, υπέρταση ή δυσλιπιδαιμία. Τα συνήθη φάρμακα κατά της παχυσαρκίας που συνταγογραφούνται από τους κλινικούς γιατρούς περιλαμβάνουν φαιντερμίνη, σεμαγλουτίδη, λιραγλουτίδη, συνδυασμό φαιντερμίνης/τοπιραμάτης, συνδυασμό ναλτρεξόνης/βουπροπιόνης και ορλιστάτη.
Κατανόηση των φαρμακευτικών θεραπευτικών συνδυασμών
Ο όγκος των δεδομένων κλινικών μελετών που υποστηρίζουν τον συνδυασμό φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας είναι μικρότερος από τα δεδομένα σχετικά με τη συνδυαστική θεραπεία άλλων μεταβολικών νοσημάτων. Τα δεδομένα συνοψίζονται σε μια δήλωση κλινικής πρακτικής του 2022 από το Obesity Medicine Association, η οποία παρέχει μια επισκόπηση των εγκεκριμένων από τον FDA φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας και των υπό ανάπτυξη ερευνητικών παραγόντων κατά της παχυσαρκίας. Εκτός εάν είναι ήδη συνδυαστικό φάρμακο κατά της παχυσαρκίας (π.χ. φαιντερμίνη/τοπιραμάτη ή ναλτρεξόνη/βουπροπιόνη), τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας συνήθως δεν έχουν συγκεκριμένες ενδεικνυόμενες χρήσεις για να συνταγογραφηθούν ως συνδυαστική θεραπεία. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τέτοιοι συνδυασμοί αντενδείκνυνται. Επί του παρόντος, οι συνδυασμοί φαρμακευτικής θεραπείας χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
Συνδυασμός με άλλα φάρμακα
Τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας με ενδεικνυόμενες χρήσεις για τη θεραπεία της παχυσαρκίας μπορούν να συνδυαστούν με άλλα φάρμακα που, αν και δεν ενδείκνυνται ειδικά για τη θεραπεία της παχυσαρκίας, προάγουν τη μείωση του βάρους. Για παράδειγμα, φάρμακα κατά της παχυσαρκίας όπως αγωνιστές υποδοχέα πεπτιδίου 1 τύπου γλυκαγόνης (λιραγλουτίδη ή σεμαγλουτίδη) έχουν συνδυαστεί με φάρμακα όπως η μετφορμίνη ή οι αναστολείς του μεταφορέα νατρίου/γλυκόζης 2.
Συνδυάζοντας δύο φάρμακα κατά της παχυσαρκίας
Μια άλλη προσέγγιση είναι η χρήση δύο διαφορετικών εγκεκριμένων φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας. Όπως και πριν, ενώ μια τέτοια προσέγγιση είναι κοινή για τη θεραπεία του διαβήτη, της υπέρτασης και της δυσλιπιδαιμίας, τα στοιχεία κλινικών δοκιμών που υποστηρίζουν μια τέτοια προσέγγιση για την παχυσαρκία είναι περιορισμένα.
Συνδυασμός με βαριατρική χειρουργική
Ορισμένα στοιχεία υποστηρίζουν ότι τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας μπορεί να μετριάσουν την ανάκτηση βάρους μετά από βαριατρική χειρουργική επέμβαση, η οποία μπορεί να θεωρηθεί ως ένας τύπος συνδυαστικής θεραπείας για την παχυσαρκία.
Σκέψεις για το συνδυασμό θεραπειών
Ενώ ο ΔΜΣ (Δείκτης Μάζας Σώματος) είναι το πρωταρχικό κριτήριο που βοηθά στον προσδιορισμό του ποιος είναι κατάλληλος για λήψη φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας, ο ΔΜΣ δεν αποτελεί το μοναδικό κριτήριο. Η απόφαση για τη χρήση συνδυασμένων θεραπειών κατά της παχυσαρκίας θα πρέπει να καθορίζεται με βάση το σύνολο της εικόνας του ασθενούς, συμπεριλαμβανομένης της σωστής διάγνωσης (δηλαδή, διεξαγωγή αναλύσεων σύστασης σώματος σε ασθενείς με υποψία αύξησης της μυϊκής μάζας ή, αντίθετα, σαρκοπενία), επιπλοκές της παχυσαρκίας, χρήση άλλων συνταγογραφούμενων φαρμάκων, την αναμενόμενη ασφάλεια και αποτελεσματικότητα μιας συγκεκριμένης συνδυαστικής θεραπείας και προτιμήσεις του ασθενούς.
Πιθανές επιπλοκές και κίνδυνοι που πρέπει να ληφθούν υπόψη
Οι αποφάσεις σχετικά με τη χρήση συνδυαστικής θεραπείας κατά της παχυσαρκίας και την επιλογή της θα πρέπει να περιλαμβάνουν την αναμενόμενη ασφάλεια και αποτελεσματικότητα μιας συγκεκριμένης συνδυαστικής θεραπείας. Για παράδειγμα, οι πληροφορίες συνταγογράφησης για φαιντερμίνη υποδεικνύουν ότι η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του συνδυασμού της με άλλους παράγοντες κατά της παχυσαρκίας δεν έχουν ακόμη τεκμηριωθεί. Τουλάχιστον, η φαιντερμίνη δεν πρέπει να χρησιμοποιείται μόνη της ή σε συνδυασμό σε ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο — για τις οποίες αντενδείκνυται η φαιντερμίνη. Εξαίρεση θα ήταν η χρήση του παράγοντα συνδυασμού φαιντερμίνης/τοπιραμάτης, ο οποίος δεν αντενδείκνυται σε ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο.
Ενώ συλλέγονται περισσότερα δεδομένα για συνδυασμούς φαρμακολογικών θεραπειών, οι κλινικοί γιατροί θα πρέπει να ενημερώνονται για την πιο πρόσφατη έρευνα σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των θεραπειών κατά της παχυσαρκίας και μέσω μιας προσέγγισης με επίκεντρο τον ασθενή, να επιλέγουν το καλύτερο φάρμακο κατά της παχυσαρκίας για κάθε ασθενή.
Οι γνώσεις μας για τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας εξελίσσονται ραγδαία. Μένετε συντονισμένοι για να ενημερώνεστε.
Βιβλιογραφία
Bays HE, et al. Obesity Pillars. 2022;doi:10.1016/j.obpill.2022.100018.
