Οι κατευθυντήριες γραμμές συνιστούν θεραπεία με στατίνες σε μεσήλικες (ηλικιακή ομάδα 40-75 ετών) με διαβήτη τύπου 2 για την πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων. Ωστόσο, η χρήση στατίνης σχετίζεται με αντίσταση στην ινσουλίνη, υψηλότερα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και ελαφρά αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη. Σε αυτήν την αναδρομική μελέτη, οι ερευνητές των Βετεράνων των ΗΠΑ (VA) συνέκριναν την εξέλιξη του διαβήτη σε 83.000 ασθενείς με διαβήτη που ξεκίνησαν θεραπεία με στατίνες και 83.000 ασθενείς με διαβήτη που δεν έπαιρναν στατίνες. Οι χρήστες στατίνης συμπλήρωναν συνταγές για ένα μέσο όρο 5,3 έτη.
Η εξέλιξη του σακχαρώδη διαβήτη (ορίζεται ως ένα σύνθετο εντατικοποίησης της θεραπείας και νέας επίμονης υπεργλυκαιμίας ή οξέων γλυκαιμικών επιπλοκών) σημειώθηκε στο 56% των χρηστών στατίνης και στο 48% των αντιστοιχισμένων μαρτύρων – σημαντική διαφορά. Συνολικά, οι χρήστες στατινών ήταν πολύ πιο πιθανό να χρειαστούν επιπλέον φάρμακα για τη μείωση της γλυκόζης (51% έναντι 43%), για να ξεκινήσουν θεραπεία με ινσουλίνη (14% έναντι 13%), για να έχουν επίμονη υπεργλυκαιμία (17% έναντι 15%) και να παρουσιάσουν ανεξέλεγκτη υπεργλυκαιμία ή κετοξέωση (5% έναντι 4%).
Η δευτερογενής ανάλυση έδειξε σχέση δόσης-απόκρισης: η πιο έντονη μείωση της LDL-χοληστερόλης συνδέθηκε με μεγαλύτερη εξέλιξη του διαβήτη.
Οι μηχανισμοί με τους οποίους η χρήση στατινών αυξάνει την αντίσταση στην ινσουλίνη και τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα είναι ασαφείς. Παρ’ όλα αυτά, αυτά τα αποτελέσματα είναι σε συμφωνία με προηγούμενες μελέτες παρατήρησης και τυχαιοποιημένες μελέτες. Οι κλινικοί γιατροί θα πρέπει να σταθμίζουν τα οφέλη και τους κινδύνους της τακτικής συνταγογράφησης στατινών για πρωτογενή πρόληψη σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 που δεν έχουν υπερλιπιδαιμία ή άλλους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου – και θα πρέπει να παρακολουθούν την εξέλιξη του διαβήτη σε ασθενείς που λαμβάνουν (ή ξεκινούν) στατίνες.
Βιβλιογραφία
Mansi IA et al. Association of statin therapy initiation with diabetes progression: A retrospective matched-cohort study. JAMA Intern Med 2021 Oct 4
Cardiovascular Disease and Risk Management: Standards of Medical Care in Diabetes—2021. Diabetes Care 2021 Jan; 44(Supplement 1): S125-S150.
Dormuth CR et al. Higher potency statins and the risk of new diabetes: Multicentre, observational study of administrative databases. BMJ 2014 May 29; 348:g3244.
Newman CB et al. Statin safety and associated adverse events: A Scientific Statement from the American Heart Association. Arterioscler Thromb Vasc Biol 2019 Feb; 39:e38.