Η εκτεταμένη ή αποφρακτική υποκλινική αθηροσκλήρωση μεταφράζεται σε σημαντικό κίνδυνο για έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Η ασυμπτωματική στεφανιαία αθηροσκλήρωση είναι διαδεδομένη στις δυτικές κοινωνίες, αλλά πόσο κίνδυνο ενέχει για σοβαρά ανεπιθύμητα συμβάντα, όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου (ΕΜ) ή θάνατος;
Σε αυτή τη μελέτη παρατήρησης στη Δανία, 9.533 ασυμπτωματικά άτομα (ηλικία ≥40 ετών, μέση ηλικία 60 έτη) υποβλήθηκαν σε αξονική στεφανιογραφία (CTA). Για κάθε CTA που εμφάνιζε αθηροσκλήρωση των στεφανιαίων, τα ευρήματα κατηγοριοποιήθηκαν ως αποφρακτικά (≥50% στένωση) ή μη αποφρακτικά και ως είτε εκτεταμένα (που αφορούν το ένα τρίτο ή περισσότερο του στεφανιαίου δέντρου) είτε ως μη εκτεταμένα.
Λίγο περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες δεν είχαν στεφανιαία αθηροσκλήρωση, το 36% είχε μη αποφρακτική στεφανιαία αθηροσκλήρωση και το 10% είχε αποφρακτική στεφανιαία αθηροσκλήρωση. Περίπου το 10% είχε εκτεταμένη νόσο.
Μετά από διάμεση παρακολούθηση 3,5 ετών, το 2% των συμμετεχόντων είχε πεθάνει και το 0,7% έπαθε έμφραγμα του μυοκαρδίου. Ο κίνδυνος για MI ήταν υψηλότερος σε άτομα με εκτεταμένη αποφρακτική νόσο (προσαρμοσμένο σχετικό κίνδυνο 12) και αποφρακτική αλλά όχι εκτεταμένη νόσο (ARR 8). Ένα συνδυασμένο καταληκτικό σημείο θανάτου και μυοκαρδίου επιτεύχθηκε συχνότερα μεταξύ των συμμετεχόντων με εκτεταμένη νόσο (ARR ≈3), είτε αποφρακτική είτε μη.
Σε αυτή τη μελέτη, περισσότεροι από τους μισούς ασυμπτωματικούς μεσήλικες άνδρες και περίπου το ένα τρίτο των γυναικών είχαν υποκλινική στεφανιαία αθηροσκλήρωση στην CTA. Η αποφρακτική και η εκτεταμένη νόσος συσχετίστηκαν με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο για έμφραγμα του μυοκαρδίου, αλλά όπως ήταν αναμενόμενο, τα άτομα και με τα δύο είχαν τον υψηλότερο κίνδυνο. Οι ασθενείς και οι κλινικοί γιατροί παρέμειναν τυφλοί κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης για να αποφύγουν την παρέμβαση με βάση τα αποτελέσματα και η χρήση φαρμάκων (όπως οι στατίνες) ήταν χαμηλή. Έτσι, αυτά τα δεδομένα αποτελούν μια απεικόνιση της φυσικής ιστορίας της υποκλινικής στεφανιαίας αθηροσκλήρωσης, τουλάχιστον σε έναν κυρίως λευκό πληθυσμό της Ευρώπης.
Το σαφές μήνυμα είναι ότι η υποκλινική αθηροσκλήρωση είναι συχνή και υποκρύπτει σημαντικό κίνδυνο για έμφραγμα του μυοκαρδίου όταν είναι εκτεταμένη ή αποφρακτική. Ωστόσο, αυτή η μελέτη παρατήρησης δεν μπορεί να μας πει εάν ο εκτεταμένος έλεγχος θα βελτίωνε τα αποτελέσματα σε πληθυσμιακή βάση.
Βιβλογραφία
Fuchs A et al. Subclinical coronary atherosclerosis and risk for myocardial infarction in a Danish cohort: A prospective observational cohort study. Ann Intern Med 2023 Mar 28; [e-pub]. (https://doi.org/10.7326/M22-3027)
McDermott M and Newby DE. Contemporary natural history of coronary artery disease. Ann Intern Med 2023 Mar 28.
