Σε σύγκριση με τη μη χρήση, οι β-αποκλειστές σχετίστηκαν με μείωση κατά 8% των μείζονων καρδιαγγειακών επεισοδίων μεταξύ ασθενών με αποφρακτική στεφανιαία νόσο (ΣΝ) που παραπέμπονται για στεφανιογραφία, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο Journal of the American College of Cardiology.
Αυτό το εύρημα βασίστηκε κυρίως στη μείωση της 5ετούς νοσηλείας για έμφραγμα μυοκαρδίου σε ασθενείς με σταθερή ΣΝ που λαμβάνουν β-αποκλειστή σε σύγκριση με τους μη χρήστες.
Παρά την έλλειψη καλών ερευνητικών δεδομένων, οι β-αποκλειστές χορηγούνται επί του παρόντος σε περισσότερους από 70% των ασθενών με σταθερή στεφανιαία νόσο. Σε μια πρόσφατη σύγχρονη πληθυσμιακή μελέτη κοόρτης από το Οντάριο του Καναδά, μελετήθηκε η συσχέτιση μεταξύ της θεραπείας με β-αποκλειστές που ξεκίνησε πρόσφατα και των μακροχρόνιων καρδιαγγειακών συμβαμάτων σε ασθενείς με αγγειογραφικά επιβεβαιωμένη σταθερή στεφανιαία νόσο χωρίς καρδιακή ανεπάρκεια ή πρόσφατο έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Χρησιμοποιώντας το μητρώο CorHealth Ontario, ο Godoy και οι συνεργάτες του διεξήγαγαν την παρούσα αναδρομική πληθυσμιακή ανάλυση και συμπεριέλαβαν 28.039 ασθενείς με σταθερή αποφρακτική ΣΝ (μέση ηλικία 73 έτη, 66% άνδρες) και πρόσφατο έμφραγμα (MI) ή καρδιακή ανεπάρκεια (ΚΑ) που υποβλήθηκαν σε εκλεκτική στεφανιογραφία στο Οντάριο από το 2009 έως το 2019.
Η χρήση β-αποκλειστή ορίστηκε ως τουλάχιστον μία συνταγογράφηση αυτού του φαρμάκου στις 90 ημέρες πριν ή μετά τη στεφανιογραφία.
Το πρωταρχικό αποτέλεσμα ήταν ένα συνδυασμός θνησιμότητας από όλες τις αιτίες και νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια ή έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Β-αποκλειστής που χρησιμοποιείται σε σταθερή στεφανιαία νόσο
Συνολικά, στο 45,3% της ομάδας χορηγήθηκε για πρώτη φορά ένας β-αποκλειστής ενώ οι υπόλοιποι δεν έπαιρναν κανέναν β-αποκλειστή.
Η αθροιστική επίπτωση 5 ετών της πρωτογενούς έκβασης ήταν 14,3% στην ομάδα βήτα-αποκλειστών και 16,1% στην ομάδα που δεν λάμβανε βήτα-αποκλειστή, μεταφραζόμενη σε απόλυτη μείωση κινδύνου κατά περίπου –1,8 ποσοστιαίες μονάδες (95% CI, 2,8 έως 0,8· HR = 0,92· 95% CI, 0,86-0,98· Ρ = 0,006).
Αυτό το εύρημα βασίστηκε κυρίως στον μειωμένο κίνδυνο νοσηλείας για έμφραγμα του μυοκαρδίου (HR = 0,87; 95% CI, 0,77-0,99; P = 0,031), καθώς οι ερευνητές δεν παρατήρησαν σημαντική διαφορά στον 5ετή θάνατο από κάθε αιτία ή νοσηλεία με καρδιακή ανεπάρκεια μεταξύ των ασθενών που λάμβαναν ή όχι βήτα-αποκλειστές.
Ο Godoy και οι συνεργάτες του υπολόγισαν ότι ο αριθμός των ασθενών με στεφανιαία νόσο που έπερεπε να πάρει θεραπεία με β-αποκλειστή για την πρόληψη ενός μείζονος καρδιαγγειακού συμβάντος στα 5 χρόνια ήταν 56 (95% CI, 36-120).
Αυτά τα αποτελέσματα ήταν συνεπή σε όλες τις υποομάδες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ομαδοποιήθηκαν κατά φύλο, ηλικία, διαβήτη, υπέρταση, κατάσταση στεφανιαίας επαναγγείωσης, εύρος κλασμάτων εξώθησης αριστερής κοιλίας και μοτίβα ισχαιμίας του μυοκαρδίου και στεφανιαίας ανατομίας.
Αν και ο αριθμός που απαιτείται για τη θεραπεία μπορεί να φαίνεται μικρός σε μέγεθος, είναι κάπως παρόμοιος με πολλές εγκεκριμένες θεραπείες για τη στεφανιαία νόσο. Παραδείγματα είναι η περινδοπρίλη στο EUROPA (αριθμός που απαιτείται για τη θεραπεία 50 σε διάστημα 4,2 ετών). εζετιμίμπη στο IMPROVE-IT (αριθμός που απαιτείται για τη θεραπεία 50 σε διάστημα 6 ετών). και εμπαγλιφλοζίνη στο EMPA-REG ΕΚΒΑΣΗ (αριθμός που απαιτείται για τη θεραπεία 63 σε διάστημα 3,1 ετών).
Δεδομένου του χαμηλού κόστους και του γνωστού προφίλ ασφάλειας, ακόμη και μικρές μειώσεις κινδύνου μπορεί να είναι αρκετές για να δικαιολογήσουν μια πιο γενικευμένη χρήση β-αναστολέων σε ασθενείς με σταθερή στεφανιαία νόσο, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη ότι τα περισσότερα αντιστηθαγχικά φάρμακα δεν συνδέονται με καρδιοπροστατευτικά οφέλη.
Ο κίνδυνος να χρειαστεί επαναγγείωση χαμηλός
Σε ένα συνοδευτικό άρθρο επισημάνθηκε το πόσο λίγοι ασθενείς στη συνέχεια υποβλήθηκαν σε επαναγγείωση.
Για μια ομάδα ασθενών που παραπέμφθηκαν για επεμβατικές διαγνωστικές εξετάσεις και βρέθηκαν να έχουν αποφρακτική ΣΝ, το ποσοστό των ασθενών που στη συνέχεια υποβλήθηκαν σε επεμβατική θεραπεία ήταν εκπληκτικά χαμηλό. Tο μοτίβο της πρακτικής διαφέρει ουσιαστικά από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τη γενίκευση αυτών των ευρημάτων.
Παρά το γεγονός ότι όλοι οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε στεφανιογραφία, λιγότεροι από τους μισούς υποβλήθηκαν σε επαναγγείωση (17,1% σε β-αποκλειστές έναντι 16,5% όχι σε β-αποκλειστές).
Για αυτά τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται εξαιρετικά συχνά, είναι επιτακτική ανάγκη να γνωρίζουμε πώς οι β-αποκλειστές επηρεάζουν τα αποτελέσματα σε διάφορες καταστάσεις. Οι μελέτες παρατήρησης βοηθούν στο να τεθούν ερωτήματα σχετικά με τα αποτελέσματα της θεραπείας, αλλά απαιτούνται προοπτικές μελέτες για να δοθούν σαφείς απαντήσεις.
Βιβλιογραφία
Godoy LC, et al. Association of Beta-Blocker Therapy With Cardiovascular Outcomes in Patients With Stable Ischemic Heart Disease. Am Coll Cardiol. 2023;doi:10.1016/j.jacc.2023.04.021
