Η κατανάλωση μέτριας ποσότητας — 1,5 έως 3,5 φλιτζάνια ημερησίως — καφέ, χωρίς ή με ζάχαρη, συσχετίστηκε με χαμηλότερο ποσοστό θνησιμότητας, σύμφωνα με ευρήματα που δημοσιεύτηκαν στο Annals of Internal Medicine.
Σημειώνεται ότι πολλές από τις παρατηρούμενες συσχετίσεις (συμπεριλαμβανομένων των ευρημάτων της μελέτης) μεταξύ της υψηλής κατανάλωσης καφέ και της νοσηρότητας και της θνησιμότητας είναι παρούσες τόσο στον κανονικό καφέ όσο και στον ντεκαφεϊνέ, και έτσι φαίνεται απίθανο ότι η καφεΐνη από μόνη της μπορεί να εξηγήσει όλες τις πιθανές επιπτώσεις του καφέ στην υγεία.
Σε μια προοπτική, βασισμένη στον πληθυσμό μελέτη, ο Liu και οι συνεργάτες του αξιολόγησαν 171.616 ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο χωρίς προηγούμενη καρδιαγγειακή νόσο ή καρκίνο. Οι συμμετέχοντες εγγράφηκαν στη Biobank του Ηνωμένου Βασιλείου και είχαν μέση ηλικία τα 55,6 έτη. Το 44,6% των συμμετεχόντων ήταν άνδρες και το 95,7% ήταν λευκοί. Για την ανάλυση, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν το WebQ, ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο ανάκλησης διατροφής 24 ωρών στο οποίο έδειχναν πόσο καφέ είχαν καταναλώσει, καθώς και οποιαδήποτε πρόσθετη ζάχαρη ή τεχνητά γλυκαντικά έβαζαν στον καφέ τους. Ο Liu και οι συνεργάτες του κατηγοριοποίησαν ένα φλιτζάνι ως περίπου 250 mL. Ανέλυσαν δεδομένα θνησιμότητας και έκβασης για 7 χρόνια παρακολούθησης από το 2009 έως το 2018.
Πρόσληψη καφέ και θνησιμότητα
Η μέση ποσότητα ζάχαρης που προστέθηκε στον καφέ ήταν 1,1 κουταλάκια του γλυκού και η μέση ποσότητα τεχνητού γλυκαντικού που προστέθηκε ήταν περίπου 2,1 κουταλάκια του γλυκού ημερησίως.
Συνολικά, 1.725 θάνατοι από καρκίνο και 628 θάνατοι από καρδιαγγειακή νόσο σημειώθηκαν κατά την περίοδο της μελέτης. Οι καταναλωτές καφέ χωρίς ζάχαρη είχαν χαμηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από όλες τις αιτίες σε σύγκριση με τους μη καταναλωτές:
μηδέν έως 1,5 φλιτζάνια: HR = 0,79; 95% CI, 0,7-0;
1,5 έως 2,5 φλιτζάνια: HR = 0,84; 95% CI, 0,74-0,95;
2,5 έως 3,5 φλιτζάνια: HR = 0,71; 95% CI, 0,62-0,82;
3,5 έως 4,5 φλιτζάνια: HR = 0,71; 95% CI, 0,6-0,84; και
μεγαλύτερο από 4,5 φλιτζάνια: HR = 0,77; 95% CI, 0,65-0,91.
Ομοίως, υπήρχε χαμηλότερος κίνδυνος θνησιμότητας από όλες τις αιτίες μεταξύ των καταναλωτών καφέ με ζάχαρη σε σύγκριση με τους μη καταναλωτές:
μηδέν έως 1,5 φλιτζάνια: HR = 0,91; 95% CI, 0,78-1,07;
1,5 έως 2,5 φλιτζάνια: HR = 0,69; 95% CI, 0,57-0,84;
2,5 έως 3,5 φλιτζάνια: HR = 0,72; 95% CI, 0,57-0,91; και
3,5 έως 4,5 φλιτζάνια: HR = 0,79; 95% CI, 0,6-1,06.
Ωστόσο, οι ενήλικες που έπιναν περισσότερα από 4,5 φλιτζάνια καφέ με ζάχαρη είχαν αυξημένη θνησιμότητα (HR= 1,05, 95% CI, 0,82-1,36).
Η συσχέτιση μεταξύ του άγλυκου καφέ και της θνησιμότητας από καρκίνο και καρδιαγγειακή νόσο ήταν σε μεγάλο βαθμό συνεπής με αυτή της θνησιμότητας για όλες τις αιτίες και στατιστικά σημαντική (P < 0,001). Οι συσχετίσεις με τον ζαχαρούχο και τον τεχνητά γλυκαντικό καφέ παρατηρήθηκαν σε ορισμένες περιπτώσεις και μόνο για τη θνησιμότητα από καρκίνο.
Τα αποτελέσματα ήταν συνεπή για τους καταναλωτές στιγμιαίου και αλεσμένου καφέ.
Ο καφές είναι ένα πολύπλοκο μείγμα και έχουν εξεταστεί αρκετοί βιολογικοί μηχανισμοί για να εξηγήσουν τόσο τις ευεργετικές όσο και τις βλαβερές επιπτώσεις της πρόσληψης καφέ στον κίνδυνο θανάτου. Έχει προταθεί ότι τα πιθανά ευεργετικά αποτελέσματα φαίνονται κυρίως με μέτρια πρόσληψη καφέ, ενώ τα επιβλαβή αποτελέσματα αυξάνονται με την υψηλή κατανάλωση.
Όμως τα οφέλη του καφέ απέχουν πολύ από την καθιερωμένη επιστήμη.
Ο Liu και οι συνεργάτες του απέτυχαν να εξετάσουν εάν ο ζαχαρούχος καφές είναι ωφέλιμος ή επιβλαβής για την υγεία. Επιπλέον, η μέση ποσότητα ζάχαρης που ανέφεραν οι συμμετέχοντες ότι προσθέτουν στον καφέ τους δεν πλησιάζει τις υψηλές ποσότητες ζάχαρης που προστίθενται στον καφέ σε δημοφιλείς αλυσίδες καφέ στις ΗΠΑ. Η μελέτη δείχνει ότι μικρές ποσότητες ζάχαρης μπορεί να μην είναι επιβλαβείς και ότι μπορεί να μειώσουν τη θνησιμότητα.
Αν και δεν μπορούμε να συμπεράνουμε οριστικά ότι η κατανάλωση καφέ μειώνει τη θνησιμότητας, το σύνολο των μέχρι τώρα στοιχείων δεν υποδηλώνει την ανάγκη να διακόψουν τον καφέ οι χρήστες του και ιδιαίτερα εκείνοι που τον πίνουν χωρίς ή με μέτριες ποσότητες ζάχαρης.
Βιβλιογραφία
Liu D, et al. Ann Intern Med. 2022;doi:10.7326/M21-2977.
Wee CC. Ann Intern Med. 2022;doi:10.7326/M22-1465.
