Μια μετανάλυση επιβεβαιώνει τα οφέλη για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και τα κλινικά αποτελέσματα που παρατηρήθηκαν στη μεγάλη μελέτη SSaSS.
Η υπέρταση παραμένει η κύρια αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας σε όλο τον κόσμο. Η αυξημένη κατανάλωση νατρίου στη διατροφή, καθώς και τα χαμηλά επίπεδα πρόσληψης καλίου, σχετίζονται με αυξημένη αρτηριακή πίεση και αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και πρόωρου θανάτου. Τυχαιοποιημένες μελέτες μείωσης νατρίου στη διατροφή, καθώς και μελέτες διατροφικών συμπληρωμάτων καλίου, έχουν δείξει σαφή αποτελέσματα μείωσης της αρτηριακής πίεσης.
Τα υποκατάστατα αλατιού, τα οποία αντικαθιστούν μέρος του χλωριούχου νατρίου στο κανονικό αλάτι με χλωριούχο κάλιο, συνδυάζουν αυτές τις δυο επιδράσεις σε ένα μόνο προϊόν. Τα υποκατάστατα αλατιού είναι διαθέσιμα σε πολλές χώρες παγκοσμίως και έχουν αποδεδειγμένα αποτελέσματα μείωσης της αρτηριακής πίεσης σε διάφορους πληθυσμούς. Μέχρι πρόσφατα υπήρχαν αβεβαιότητες σχετικά με τις επιδράσεις των υποκατάστατων αλατιού σε σοβαρές εκβάσεις ασθένειας όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο, το οξύ στεφανιαίο σύνδρομο και ο θάνατος. Επιπλέον, η ανησυχία για τους θεωρητικούς κινδύνους υπερκαλιαιμίας και του σχετικού αιφνίδιου θανάτου από τη χρήση υποκατάστατων αλατιού σε ασθενείς με σοβαρή νεφρική νόσο έχει επηρεάσει αρνητικά τις αντιλήψεις των κλινικών γιατρών και του γενικού πληθυσμού.
Αρκετές μελέτες, συμπεριλαμβανομένης της μελέτης υποκατάστατων αλατιού και εγκεφαλικού επεισοδίου δείχνουν πλέον τα οφέλη των υποκατάστατων αλατιού για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και τα κλινικά αποτελέσματα. Για να αξιολογήσουν εάν αυτά τα οφέλη είναι συνεπή σε όλες τις διαθέσιμες μελέτες, οι ερευνητές διεξήγαγαν μια μετανάλυση 21 μελετών υποκατάστατων αλατιού που περιελάμβαναν 31.949 συμμετέχοντες.
Από μόνη της η μελέτη SSaSS συνεισέφερε 20.995 συμμετέχοντες και τα περισσότερα από τα κλινικά αποτελέσματα. Δεκαεννέα μελέτες ανέφεραν επιδράσεις στην αρτηριακή πίεση και πέντε ανέφεραν κλινικά αποτελέσματα. Οι παρεμβάσεις διέφεραν, με την αναλογία χλωριούχου καλίου στο υποκατάστατο άλατος να κυμαίνεται από 25% έως 65%. Στη μελέτη SSaSS χρησιμοποιήθηκε μόνο μία εκδοχή ενός υποκατάστατου αλατιού — 75% χλωριούχο νάτριο και 25% χλωριούχο κάλιο. Η μέση βασική συστολική αρτηριακή πίεση στις μελέτες της μετανάλυσης κυμαινόταν από 113 mm Hg έως 177 mm Hg.
Τα υποκατάστατα αλατιού συσχετίστηκαν με μειώσεις κατά 4,6 mm Hg στη συστολική αρτηριακή πίεση και 1,6 mm Hg στη διαστολική αρτηριακή πίεση. Το αποτέλεσμα ήταν γενικά συνεπές σε όλες τις υποομάδες (συμπεριλαμβανομένης της γεωγραφικής περιοχής). Μια χαμηλότερη αναλογία χλωριούχου νατρίου στο υποκατάστατο συσχετίστηκε με μεγαλύτερη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Τα υποκατάστατα αλατιού μείωσαν τον κίνδυνο για θάνατο από όλες τις αιτίες κατά 11%, αγγειακό θάνατο κατά 13% και μείζονα ανεπιθύμητα καρδιαγγειακά συμβάματα κατά 11%. Τα περιστατικά υπερκαλιαιμίας δεν ήταν σημαντικά πιο συχνά με το υποκατάστατο αλατιού.
Αυτή η μετανάλυση, και ειδικά η μελέτη SSaSS, υποστηρίζει τη συμπερίληψη υποκατάστατων αλατιού ως επιλογή για ορισμένους ασθενείς με υπέρταση. Επιπλέον, αυτή η στρατηγική μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε περιβάλλοντα με φτωχούς πόρους και όπου υπάρχει υψηλή αρχική κατανάλωση αλατιού. Λίγες διατροφικές παρεμβάσεις έχουν αυτή τη δύναμη αποδεικτικών στοιχείων που σχετίζονται με βελτιωμένα αποτελέσματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η δίαιτα DASH υποστηρίζεται επίσης από στοιχεία μείωσης της αρτηριακής πίεσης σε τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες μελέτες και ενισχύεται από μια δίαιτα χαμηλή σε νάτριο.
Βιβλιογραφία
Yin X et al. Effects of salt substitutes on clinical outcomes: A systematic review and meta-analysis. Heart 2022 Aug 9
Neal B et al. Effect of salt substitution on cardiovascular events and death. N Engl J Med 2021 Aug 29.
Ingelfinger JR. Can salt substitution save at-risk persons from stroke? N Engl J Med 2021 Aug 29.
