Η μελέτη GRADE παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης Διαβήτη (ADA) τον Ιούνιο 2021 και αυτά ήταν τα προκαταρκτικά αποτελέσματα. Περισσότερα από τα τελικά αποτελέσματα παρουσιάστηκαν μόλις στη συνάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Μελέτη του Διαβήτη (EASD) και σε ένα μήνα περίπου, θα είμαστε σε θέση να διαβάσουμε το τελικό άρθρο. Η μελέτη GRADE σχεδιάστηκε για να καθορίσει το επόμενο βήμα μετά τη μετφορμίνη στη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2.
Στη μελέτη συμμετείχαν άτομα με διαβήτη τύπου 2 που έπαιρναν μόνο μετφορμίνη και δεν είχαν πετύχει το γλυκαιμικό στόχο. Ο μέσος όρος γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (A1c) δεν ήταν τόσο υψηλός, ξεκινώντας από το 7,5%.
Αυτά τα άτομα τυχαιοποιήθηκαν σε μία από τις τέσσερις θεραπείες, συμπεριλαμβανομένης
- μιας σουλφονυλουρίας, που ήταν η γλιμεπιρίδη,
- ενός αναστολέας διπεπτιδυλοπεπτιδάσης 4 (DPP-4), η σιταγλιπτίνη,
- ενός GLP-1 αναλόγου, η λιραγλουτίδη και
- ινσουλίνης glargine.
Στη συνέχεια τέθηκαν σε παρακολούθηση και το κύριο καταληκτικό σημείο ήταν ο χρόνος που χρειάστηκε για να αποτύχει αυτή η συνδυαστική θεραπεία. Ο ορισμός της αποτυχίας ήταν A1c ≥ 7%.
Στη συνέχεια, εάν η A1c ανέβαινε σε > 7,5%, συνέχιζαν με αυτό που έπαιρναν, και γινόταν προσθήκη βασικής ινσουλίνης – ινσουλίνη glargine – και συνεχιζόταν περαιτέρω η παρακολούθηση. Εάν η A1c συνέχιζε να αυξάνεται, άλλαζαν σε ένα πιο εντατικό σχήμα ινσουλίνης με ινσουλίνη ταχείας δράσης πριν από το γεύμα, μαζί με τη βασική ινσουλίνη, και το πρόσθετο φάρμακο – το φάρμακο που είχε προστεθεί στη μετφορμίνη – σταματούσε και η μετφορμίνη συνεχιζόταν.
Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν 57 έτη και η διάρκεια του διαβήτη ήταν περίπου 4 χρόνια. Ο μέσος δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) ήταν αυξημένος, στα 34,3 kg/m2.
Όσον αφορά το πρωταρχικό αποτέλεσμα της επίτευξης επιπέδου A1c ≥ 7%, πιο γρήγορα έφτασαν σ’ αυτό οι ασθενείς με τη σιταγλιπτίνη. Συνολικά, το 77% των ατόμων που λάμβαναν σιταγλιπτίνη έφτασαν σε αυτό το αποτέλεσμα, το 72% στη γλιμεπιρίδη, το 67% στη glargine και το 68% στη λιραγλουτίδη.
Όσον αφορά το χρόνο μέχρι την έκβαση, με τη σιταγλιπτίνη ήταν 1,9 χρόνια, με τη γλιμεπιρίδη ήταν 2,2 έτη, την ινσουλίνη glargine, 2,4 έτη και τη λιραγλουτίδη 2,4 χρόνια. Δεν υπήρχαν διαφορές ως προς την ηλικία, το φύλο ή τη φυλετική ή εθνική ομάδα. Τα ενέσιμα, λιραγλουτίδη και glargine, ήταν πιο αποτελεσματικά στα άτομα με τις υψηλότερες βασικές τιμές A1c.
Υπήρχε χαμηλό ποσοστό σοβαρής υπογλυκαιμίας, αλλά όπως ήταν αναμενόμενο, υπήρχε υψηλότερο ποσοστό με τη γλιμεπιρίδη στο 2,3% και την ινσουλίνη στο 1,4% από ό,τι με τη λιραγλουτίδη και τη σιταγλιπτίνη.
Στη συνάντηση της EASD, τα νέα δεδομένα αφορούσαν τα καρδιαγγειακά αποτελέσματα. Αυτοί ήταν συμμετέχοντες με χαμηλό κίνδυνο για καρδιαγγειακά συμβάντα. Ήταν νεότεροι, με μέση ηλικία τα 57 έτη και διάρκεια διαβήτη μόλις 4 χρόνια. Τα δύο τρίτα είχαν υπέρταση, το ένα τρίτο είχε επίπεδο χοληστερόλης χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης (LDL) > 100 mg/dL και μόνο το 6,5% είχε καρδιαγγειακή νόσο κατά την έναρξη.
Μετά από κατά μέσο όρο 5 χρόνια παρακολούθησης, υπήρξε σημαντική διαφορά σε οποιαδήποτε καρδιαγγειακή νόσο. Αυτό περιελάμβανε μείζονα ανεπιθύμητα καρδιαγγειακά συμβάντα (MACE), νοσηλεία για καρδιακή ανεπάρκεια, ασταθή στηθάγχη, παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο (TIA) ή επαναγγείωση μεταξύ των τεσσάρων θεραπειών.
Η λιραγλουτίδη έδειξε σημαντική μείωση κινδύνου σε οποιαδήποτε καρδιαγγειακή νόσο (CVD) σε σύγκριση με τη σιταγλιπτίνη και τη γλιμεπιρίδη, αλλά όχι σε σύγκριση με τη glargine. Ωστόσο, μεταξύ των τεσσάρων θεραπειών, δεν υπήρχε σημαντική διαφορά στο MACE, που ήταν έμφραγμα του μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο ή καρδιαγγειακός θάνατος.
Δεν υπήρχε επίσης διαφορά στη νοσηλεία, την καρδιακή ανεπάρκεια, τον καρδιαγγειακό θάνατο μόνο ή τη θνησιμότητα από όλες τις αιτίες, αν και η λιραγλουτίδη συσχετίστηκε με αριθμητικά λιγότερα συμβάντα για όλα τα αποτελέσματα. Αυτό δεν έδειξε ισχυρό όφελος όσον αφορά τα καρδιαγγειακά συμβάντα σε σύγκριση με τη λιραγλουτίδη και τις άλλες θεραπείες, ιδιαίτερα σε σύγκριση με την ινσουλίνη glargine.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
- Συνολικά, τα πρόσθετα δεδομένα από τα αποτελέσματα της μελέτης GRADE έδειξαν ότι υπήρχαν σημαντικές διαφορές ως προς την αρχική τιμή A1c.
- Η μη συμμόρφωση με τη φαρμακευτική αγωγή που οδήγησε σε διακοπή της θεραπείας ήταν η υψηλότερη με τη γλιμεπιρίδη και η χαμηλότερη για τη glargine.
- Δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές στις μικροαγγειακές επιπλοκές, τη λευκωματουρία, τον εκτιμώμενο ρυθμό σπειραματικής διήθησης (eGFR) ή την περιφερική αισθητική πολυνευροπάθεια.
- Τα ποσοστά οποιασδήποτε καρδιαγγειακής νόσου ήταν χαμηλότερα με τη λιραγλουτίδη, αλλά κοιτάζοντας τα επιμέρους συστατικά αυτού του αποτελέσματος, δεν υπήρχαν πραγματικά πολλά από την άποψη της διαφοράς.
Πηγή
Results of the Glycemia Reduction Approaches in Diabetes: A Comparative Effectiveness (GRADE) Study. ADA meeting 2021.
Major results from the Glycaemia Reduction Approaches in Diabetes: a Comparative Effectiveness (GRADE) Study. EASD Annual Meeting 2021.
